Nisan'da Enflasyon Suçunu Tekstilciye Kesen Parlak Zekalar: KDV İndirimi Halk Ucuz Tişört Alsın Diye mi Yapıldı Sektörü Rahatlatmak İçin mi?
Yoğun bir hafta geçirdiğimden ancak yazmaya fırsat buluyorum. Önceki çarşamba açıklanan Nisan ayı enflasyon oranlarının yüksek çıkması, alt kalemlere bakılıp hemen tekstil ve hazır giyimdeki zamlara bağlandı. Asıl önemli olan, hükümet ve TCMB'den gelen "Tekstilde yaptığımız KDV inriminin neden fiyatlara (ve böylece tüketiciye) yansımadığını inceleyeceğiz" açıklamaları idi. Bu açıklamaların yapılabilmesi, medyada bunun öne çıkarılması bile maalesef kolektif zekamızdan şüphe etmeye itecek kadar trajikomik!
Uzunca süredir aşırı değerli TL nedeniyle ihracatta kar marjı kaybı yaşadıklarını belirten tekstilciler ve de bu durumu sıklıkla gündeme getiren haberleri hatırlıyoruz. Ardından sektör temsilcileri hükümetle, bizzat Başbakan ile görüşmeler yaptı ve sonunda bazı düzenlemeler yapıldı. Kaçıncı tercih olduğunu bilmiyoruz, belki de tercih bile edilmemişti ama "KDV indirimi" yapılan en önemli düzenleme idi.
Peki KDV indirimi neden yapıldı? Çünkü pek çok firma artık nefes alamayacak hale gelmişti, kepenkler kapanıyor, işçiler çıkarılıyordu. KDV indirimi ile bu firmaların ürünlerinden elde edecekleri marjlar arttırılmış oldu, böylece ayakta durabilmeleri için destek verilmesi hedeflendi! KDV indiriminin bir kısmı nihai fiyata yansıtılırsa da satışlar ve sürüm artışı ile üretimi arttırmak bir olasılıktı.
Bu şartlar altında, Nisan enflasyonunun yüksek çıkması sonrası nasıl böyle açıklamalar yapılabiliyor anlayamıyorum. Tekstilciler hayatta kalsın diye vergi indirimi yapıldı; tekstilciler az vergi verince ucuza mal satsın, halk bundan faydalansın, enflasyon düşsün diye değil. Ama aksi yönde açıklamalar yapılıyor. Eğer vergi indirerek enflasyon düşüreceksek, kat edecek çok yolumuz var, doğrudan vergi toplayamadığımız için dünyanın en yüksek dolaylı vergi oranlarından biri Türkiye'de. Lüks olmayan ürünler, kalkınma için gerekli cihazlar, araçlar lüks gibi vergilendiriyor. Ama konumuz şimdi o değil ve dikkat edin sezon etkisinden bahsetmedim bile. Geçen yıl da Nisan ayında tekstil ürünlerinin fiyatlarının arttığını biliyoruz. Yine de bunu görmezden gelenler olabilir ama asıl yanlış, ve bilerek yapılmış olabilecek yanlış, tekstilcilere verilen KDV indiriminin amacını farklı göstermek. Kan ağlayan tekstilci gelip reform istiyorsa kendisi için istiyordur, tüketiciye daha ucuz mal satayım diye değil...
Yorumlar
Haklısınız, bu kadar basit değil. Gerçi onlarca yıldır enflasyondan kurtulamayan, aslında bu kadar uzun süreli enflasyon yaşayan belki de tek ülkeyiz. İstihdam, ekonomik büyüme, dış ticaret gibi pek çok önemli makro konu var. Büyüme dışında da pek iyi olmadığımız ortada. Ben yine de umutluyum, zaman geçtikçe buradan değerlendirmeye devam edeceğim.