H. Cihan Salim - Günce... Blog...

Resmi Gazete'de yayımlanan SSK tebliğine göre, Ağustos'a kadar beş ve üzerinde, Ağustos'tan sonra ise üç ve üzerinde sigortalı çalıştıran kurumlar, Aylık Prim ve Hizmet belgesini İnternet üzerinden SSK'ya bildirmek zorunda kalacak . E-devlet çalışmalarının hızlanması için "zorunlu" uygulamaların yavaşça arttığı şu dönemde sonuçların ne kadar olumlu olacağı tartışılabilir olsa da, yine de bir ivme kazanılmış olacak.

New York Times'da yayınlanan ve Microsoft'un eskisi gibi kabadayı olup olmadığını sorgulayan güzel bir yazı ile 5 yıl önce anti tröst tutumu ve de açılan davaları hatırlayıp aradan geçen zamanda nelerin değiştiğini düşündüm. Microsoft kendi etrafına daha çok firma çekmeye, sektörde saygınlığını arttırmaya çalıştı. Ama Windows'a Internet Explorer eklemenin rekabete ve de Netscape'e zarar verip vermediği sorusu yanıtlanmamış olarak kaldı. Ünlü ekonomist J. K. Galbright'ın yıllardır ortaya koyduğu ve "The Economics of Innocent Fraud" kitabında olayların ne boyutlara geldiğini bir kez daha anlattığı gibi, artık Microsoft da diğer dev şirketler gibi yönetici bürokrasisine teslim oldu. Sonuçta küçük ilerlemeler kaydedildi, ama asıl konu olan tekel konumunu haksız şekilde kullanma söz konusu olunca pek de bir gelişme olmadığı ortada. Şimdi ise uzmanlar Google'ı yeni rakip olarak, hem de karlı ve güçlü bir rakip olarak nitelendiriyor, gelişmeleri yaşayarak gö

9 yıldır My Yahoo! ile özelleştirme imkanı sunan, geçen yıl RSS kaynakları ekleme olanağıyla daha da gelişen Yahoo!'nun kişiselleştirilmiş karşılama sayfasının daha basit ve deneme halinde olan bir hali Google tarafından da hizmete sokuldu. Google Labs sayfasını ziyaret edip, GMail için de kullanılan kullanıcı adı ve şifresiyle sisteme giriş yapıp Personalize Your Homepage linkine tıklayınca gelen sayfadan Google.com'u özelleştirmek mümkün. Henüz deneme aşamasında olan servis, GMail e-postaları, hava durumu, haberler gibi çeşitli kaynakları sayfaya ekleme imkanı sunuyor. Hizmet Türkçe Google sayfasına henüz eklenemiyor ve hava durumu, haber gibi alanlarda Türkiye ile ilgili özelleştirme seçenekleri yok. Gittikçe daha geniş bir içerik sunan Google, özelleştirilmiş sayfaları hizmete sokarak sade ve temiz sayfa görüntüsünden vazgeçmeyi göze aldı. Arama ve başlangıç sayfası olma rekabeti artarak sürecek gibi , ama Yahoo! kişiselleştirme işinde şu anda oldukça ilerde. Yine de RSS v

Dört sene önce yapılan düzenlemeye göre, Telekom'un sahibiyeti ve yapısının çeşitli özellikleri 25 yıllığına belirlenmişti. Bu doğrultuda, özelleştirme öncesi merak edilenlerden biri de, 21 sene sonra Telekom'u kim almış olursa olsun, kamuya geri iade edilip edilmeyeceğiydi. Nitekim, bu konuya açıklık getirdi ve Telekom satışının sınırlı mülkiyet süresi değil sürekli mülkiyet hakkı vereceği açıklandı. Bu gelişmeyle, ilginin yeniden canlanması, gelecekteki nakit akışı değeri hesabının büyümesiyle, belki de tekliflerin yükselmesi beklenebilir. Doğru olan da bu olur...

Henüz zararsız olsalar da, cep telefonları da virüslerle tanıştı. Program yüklemeleri sırasında ya da Bluetooth ile bulaşan virüslere önlem olarak antivirüs firmaları da hemen antivirüs yazılımlarını hazırladılar. Windows Mobile 2003/2003SE ve Symbian işletim sistemli telefonlar için Trend Micro Mobile Security , F-Secure ise Handhelds sayfalarından yazılımlarının deneme sürümlerini ücretsiz dağıtıyorlar. Trend Micro ürünleri 30 Haziran'a kadar, F-Secure ürünleri ise ücretsiz olarak 30 gün kullanılabiliyor. Benzer çabalardan biri de, beta test aşamasında olan Kaspersky Anti-virus for Symbian . ROM belleği bile tarayan ve gittikçe gelişen bu antivirüs yazılımları bu kadar gelişmiş önlemlere henüz ihtiyaç duymayan çoğunluğun ilgisini pek de çekmiyor. Fakat bu da, hep varolan dedikoduyu gündeme getiriyor. "Virüsler ve virüs yazıcıları, ticari kaygılarla, antivirüs satanlar tarafından destekleniyor mu?" Ve bunu iddia edenler, ürün satışı için ilerde cep telefonlarına çok dah

2003'te tanıştığımız Sobig virüsü bulaştığı sistemleri belli bir tarihte bir hedefe yöneltmişti . Tehlikeye son anda önlem alınmış olsa da Sobig'in bulaştığı sistemleri istediği gibi kullanma ihtimalini, "ilerde bu tip virüs ve solucanlar, bulaştıkları bilgisayarları spam yaymak ve hatta bunun üzerinden para kazanmak için kullanabilirler" şeklinde yorumlamıştık. Yine çok yaygın olan başka bir virüs Sober'in de 20'ye yakın varyantı (kodu değiştirilmiş hali) hazırlanmıştı. Fakat geride bıraktığımız günlerde dünyada Almanca e-posta trafiğinin artmasına neden olan Sober.Q, daha önce bulaştığı bilgisayarları Alman aşırı sağcı NPD partisinin sitesine link veren spam mesajları yaymak için kullandı. Sober.Q'nün bulaştığı bir sistemden saatte 10 bin e-posta adresine spam gönderebileceği şeklindeki yorumlar da İnternet güvenliği ve istem dışı mesajların yönetimi konusunu bir kez daha gündeme getirdi.

Bir sonraki Windows sürümü Longhorn 'un WinFS dosya sistemini getirerek ileri seviye dosya arama bulma yetenekleri sunması ve böylece dosyaların kayıt edildiği klasörün önemini azaltması amaçlanıyordu. Bu planlardan bazıları değişti, ama bu dönemde " Google Desktop Search Beta " ile bilgisayarımızdaki dökümanları çok hızlı arama imkanı sunmaya başladı bile. Ardından Yahoo! ve Microsoft da benzer çalışmalarda bulunduklarını açıklamışlardı. Yahoo Desktop Search Beta 'dan sonra Microsoft, kendi dosya arama aracını sonunda kullanıma sundu. Yardımcı yazılım, MSN Search araç çubuğuna eklenti olarak sunuluyor ve araç çubuğu ile beraber kurulabiliyor. İnternet aramalarından sonra bilgisayarımızdaki dosyaları aramak için de rekabet ve seçeneklerimiz artıyor.

Mayıs ayının dosya konusu USB teknolojisi! Hayatımızı kolaylaştıran USB cihazları seçerken biraz daha bilgili olmak doğru seçim yapmanızı sağlayabilir. USB dosyasında, USB'nin ve FireWire gibi rakip teknolojilerin ne olduğunu inceliyoruz. USB sorunları, USB Bellek alırken nelere dikkat etmeli, Windows XP'de USB 2.0 sorunlarıu ve sürücüler. USB 1.1, 2.0 ve FireWire arasındaki farklar, USB 1.1 ile 2.0 cihazları ayırt edebilmek bu USB Rehberinde »

Türk Telekom özelleştirmesi için ihaleye katılanların en geç 31 Mayıs'ta tekliflerini vermeleri gerekiyordu. Beş katılımcının talebi ve bazı diğer katılımcıların sözlü desteği ile, teklif verme tarihi 24 Haziran'a uzatıldı. Finansal nedenlerle istendiği öne sürülen ertelemenin sonuca yapacağı katkı merakla beklenirken bu süre içinde Telekom üzerinde daha da fazla konuşulmaya devam edilecek gibi...

"İndirim" denilerek adlandırılan tarife değişikliklerini burada hep irdeledik. Kontör ücreti düşürüleceğine kontör atma süresi uzatılınca, aynı kontor ücretiyle daha uzun konuşma sağlanıyor ama aslında bu bir indirim olmuyor. Hatta GSM operatörlerinin öğrenci tarifelerinde ilk saniyede kontor atıyor, ve 10 saniye konuşan ile, operatöre göre değişmekle, 5 hatta 10 dakika konuşan aynı ücreti ödüyor. Türk Telekom de, sabit hatlarda indirim olarak, kontor atma süresini akşam 20:00 ile sabah 8:00 arasında iki kat uzun tutuyordu. Son yıllarda sıklıkla değişen, 22:30, 20:00 gibi saatlerde dolaşan indirimli süreler, Mayıs ayıyla beraber kısalacak ve sadece 23:00 ile 7:00 arasında indirimli tarife geçerli olacak . Öte yandan, çevirmeli bağlantı ile İnternet'e bağlananların kullandığı 822 ve 145-146 numaralı hatlarda, indirimli periyot hala 20:00-8:00 arası olarak gözüküyor ki, en azından İnternet ücretlerine yük binmemesi için bu gerekli idi.

Bazıları için arama siteleri ve de Google fazlasıyla önemlidir. "Google olmasaydı" tarzı kısa hikayeler de arada bir göze çarpar. Nitekim, Cumartesi günü 16:45-17:00 arasında Google'a erişim mümkün olmadı . Kullanıcılar SoGoSearch.com gibi sitelere yönlendirildi. Bu da, Google'a karşı başarıya ulaşan bir hack saldırısı mı oldu sorusunu akıllara getirdi. Fakat yapılan açıklamalar, sorunun doğru adrese yönelmemizi sağlayan DNS sunucularından kaynaklandığı yönünde oldu. Bu da, aslında günde yüz milyonlarca kez ziyaret edilen sitelerin yönetimi ve de kaliteli hizmet vermesinin ne kadar zor olduğunu bir kez daha gösterdiği gibi, "Denial of Service" olarak adlandırılan saldırıları ve etkilerini de hatırlamamıza neden oldu.

Bu dönemde sıklıkla Telekom özelleştirmesine değinmekte fayda var. Zaten ilgili haberler de hız kesmiyor. Koç grubundan yapılan açıklamaya göre, Türk Telekom'u satın almak için beraber hareket etme kararı almış olan Sabancı ve Koç grupları, bu konsorsiyumu bozdu. Son günlerde, Gima ve Endi marketlerin Migros (Koç) yerine, Carrefour-Sabancı ortaklığına satılmasıyla araları bozulduğu iddia edilen iki grubun bu nedenle konsorsiyum bozduğu iddia edilse de, asıl neden bu olmayabilir. İki grubun tekil ilgi seviyelerini bilmek zor, fakat belki de bir alıcı daha ihaleden çekilmiş olacak.

Yıllardır kulaktan kulağa anlatılan, gazetelerde yer bulan bir iddia, Türk Telekom 'un zamanında özelleştirilmiş olması halinde 10-15 milyar dolara yakın para kazanılacağı yönünde idi. Bunu bir şehir efsanesi olarak yorumluyor, devlet tekeli yerine özel tekelin ne getireceğinin tartışılması gerektiğini düşünüyorum. Nitekim, tekel kalarak TT önemli karları hazineye aktardı. İçinde bulunduğumuz süreçte, TT özelleştirilmeye çalışılıyor. Fakat Türk telekomünikasyon sektöründe yanlış kararlar sürüyor, eski yanlışların faturası da ödenmeye devam ediyor. Kısıtlı bir grup insanla, neden Aycell'in kurulduğunu sorgulamış, ardından Aycell-Aria birleşmesinin de sakat doğum olduğunu dile getirmiştik. (Bazı yazılarım İnternet Yazıları sayfası nda bulunabilir) İş Bankası'nın yeni GSM operatöründe düşen payı bir yana, Avea Telekom'a değer değil yük bindirdi. Şimdi, haklı olarak Avea'nın çok sahipliliğinden çekinen TT talipleri kararsız, isteksiz kalıyor. Öte yandan, Telekom'un

Son dönemde Rekabet Kurumu ve Telekomünikasyon Kurumu gibi bağımsız denetim kurumlarının önemine sıklıkla değiniyordum. Türk ekonomisi bir değişimden geçerken, mevcut hedeften sapmayacaksa haksız rekabetin engellenmesi gerekiyor. Lisans tezini yabancı sermaye yatırımları üzerine yapmış biri olarak da, yabancı sermayenin neden bankacılık gibi sektörlerde yoğunlaştığına cevap olarak, rekabetin tahsis edildiği sektörlere ilgi olduğunu söylemenin yanlış olmadığını düşünüyorum. Özellikle Hürriyet'te Ercan Kumcu 'nun neredeyse her hafta önemli yorumlar yaptığı bu konu, aslında arkaplanda kalmıştı. Nitekin boş olan Telekomünikasyon Kurumu Başkanlığı için de yeni atamanın geciktiği düşüncesi yaygınlık kazanıyordu. Sonunda başkanlığa Tayfun Acarer atandı. Yeni ve zorlu görevinde başarılı olmasını diliyor, böylece sektörün gelişmesi önünde engellerin azalmasını umuyorum.

Geçen hafta şehir dışında olduğumdan yakından takip edemediğim bazı dış haberleri şimdi aktarabiliyorum. Hollanda'da, müzik sektörüne büyük darbe vuran yasadışı MP3'leri çalma yeteneği olduğundan tüm MP3 çalarlara ek vergi uygulanması şeklinde kanun önerisi verildi . Önerinin kısa sürede yasalaşması bekleniyor. GB başına 6 YTL'ye varan ek vergiler sayısal hak yönetimine (DRM) sahip olan cihazları ve de telif ücretini ödeyerek MP3 alanlarını bile etkileyecek. Öte yandan, Windows'un yeni sürümü ne daha uzun süre varken, MacOS X'in oldukça çok yenilik içeren ve "Tiger" olarak adlandırılan 10.4. sürümü ise son günlerde bilişim dünyasının gündemini oluşturuyor. TigerDirect adlı bir firma ise hem Apple'ı, hem de bilişim medyasını MacOS'un bu sürümüne Tiger adını vermekten vazgeçmeye davet etti . "Tiger"lı pek çok ismin kullanım hakkına sahip olan firma, arama sonuçlarında da yüksek konumunu kaybettiğinden, ticari kayıplarının da Apple tarafında

ADSL abone sayısı hızla artar, Internet bağlantısında sorunlar devam ederken, Türk Telekom yurtdışı İnternet çıkış kapasitesine Yunan OTE'den aldığı toplamda 2.4 Gbps'lik hatları ekledi. Böylece, toplam kapasite 14 Gbps'a ulaştı.

Internet Explorer'a alternatif web tarayıcılarından Mozilla Firefox , kullanıma sunulduğu günden bu yana 50 milyonuncu kez indirilerek pazarda önemli yer sahibi olduğunu kanıtladı. Öte yandan, en başarılı alternatif web tarayıcısı olarak yorumlanan Opera ise uzun süredir arka planda kalmıştı. Opera'nın 8. sürümü geçen hafta hazırlandıktan sonra, Opera Software CEO'su Jon von Tetzchner 4 günde 1 milyon kullanıcı Opera 8'i indirirse Norveç'ten ABD'ye yüzeceğini belirtmişti. Fakat Tetzchner'in bile ürününe bu kadar güvenmediği ortamda, sürpriz gerçekleşti, Opera 8 oldukça ilgi gördü. Şimdi Tetzchner, şaka yollu dile getirmiş olsa da, sözünü tutacağını ve elinden gelenin en iyisini yapacağını açıkladı !